Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Cauletoun
Silene baccifera
Caryophyllaceae
Àutri noum : Caulechoun, Chausseroun, Chauretoun, Chaurentoun.
Noms en français : Coulichon, Cucubale à baies.
Descripcioun :Lou cauletoun trachis dins li limas de ribiero, li roubino e li baragno. La flour èi coume boudenflo e porto de petalo di dos partido blanco un pau verdo. Lou fru, d'abord verd pièi negre èi sucous. I'a pas trop pèr s'engana.
Usanço :Li jóuini planto soun manjado cuecho en Asìo coume liume o en soupo. Sèmblo pas agué jamai servi coume remèdi au nostre, pamens d'ùni prouprieta soun couneigudo (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 0,4 à 1,2 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,2 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ribiero
- Limas
- Roubino
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Silene baccifera (L.) Roth, 1788
(= Cucubalus baccifer L., 1753 )